Πτώση Δικτατορίας

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και το κίνημα του Στρατού, η νέα επαναστατική κυβέρνηση της Αθήνας απευθύνεται στον Ελευθέριο Βενιζέλο και του ζητά να αναλάβει την εκπροσώπηση της χώρας στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται στη Λωζάννη για τη συνθήκη ειρήνης με την Τουρκία. O Έλληνας ηγέτης φέρνει σε πέρας το επίπονο αυτό διπλωματικό έργο και υπογράφει τον Ιούλιο του 1923 μια «έντιμη ειρήνη», με την οποία καθορίστηκαν τα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία και τέθηκαν τα θεμέλια της ελληνο-τουρκικής φιλίας.

Το 1915, στην κρίσιμη περίοδο του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ελευθέριος Βενιζέλος ως πρωθυπουργός της Ελλάδας, συγκρούεται με τον βασιλιά Κωνσταντίνο για τις επιλογές του Θρόνου σχετικά με την εξωτερική πολιτική αλλά και τις παρεμβάσεις του στη λειτουργία των θεσμών. Τον Σεπτέμβριο του 1915 ο Βενιζέλος παραιτείται και ένα χρόνο αργότερα καταφεύγει στη Θεσσαλονίκη όπου συγκροτεί Προσωρινή Κυβέρνηση, κηρύσσοντας την είσοδο της χώρας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Η Ελλάδα έχει πλέον δύο κυβερνήσεις με δύο διαμετρικά αντίθετες πολιτικές και μια κοινωνία που οδηγείται στον Εθνικό Διχασμό.

Η απαξίωση των θεσμών και η αδιέξοδη πολιτική του Ύπατου Αρμοστή Κρήτης, πρίγκιπα Γεωργίου, οδήγησε την αντιπολίτευση και τον επικεφαλής της, Ελευθέριο Βενιζέλο, στην Επανάσταση του Θερίσου τον Μάρτιο του 1905. Ο πρίγκιπας αποχώρησε τον επόμενο χρόνο και το νέο καθεστώς υιοθέτησε νέο, πιο φιλελεύθερο Σύνταγμα, οδηγώντας το νησί μέσα από πολλές περιπέτειες στην Ένωση με την Ελλάδα.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος καθιερώθηκε ως κορυφαία πολιτική μορφή στην Κρήτη κατά την Επανάσταση του 1897. Την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας (1898-1913) συνέβαλε από τις πρώτες μέρες στη διαμόρφωση των θεσμών και του Συντάγματος, ενώ  διακρίθηκε και ως Υπουργός (Σύμβουλος) Δικαιοσύνης, ως επαναστατικός και πολιτικός ηγέτης αλλά και ως ο εγκυρότερος συνομιλητής των προξένων των Μεγάλων Δυνάμεων.

Πτυχές από τη δράση του

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές Γ’ Γυμνασίου και Λυκείου «Ερευνάμε και συζητάμε για τη Δικτατορία»

Στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος που συνόδευε την έκθεση, κατά το διάστημα Νοεμβρίου 2014 – Απριλίου 2015,  οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να προσεγγίσουν το θέμα με διάφορους τρόπους και μέσα: αφήγηση, συζήτηση, εξερεύνηση και δημιουργική δραστηριότητα. Αναλαμβάνοντας ρόλους εμπνευσμένους από το αρχειακό υλικό της έκθεσης, οι μαθητές βίωσαν τις συνθήκες της εποχής και απεικόνισαν τα βιώματά τους σε αυτοσχέδιες αφίσες.

Οι πραξικοπηματίες έθεσαν τον Τύπο στην Ελλάδα σε καθεστώς αυστηρής λογοκρισίας, καταργώντας στην πράξη την ελευθερία της έκφρασης. Αντίθετα, τα μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού, κυρίως οι εφημερίδες και το ραδιόφωνο στη Δυτική Ευρώπη, κατήγγελλαν τις ενέργειες τις δικτατορίας, προβάλλοντας σε καθημερινή βάση τις πράξεις αντίστασης απέναντι στο αυταρχικό καθεστώς και την καταπάτηση των στοιχειωδών ελευθεριών των Ελλήνων πολιτών.

Τα παρακάτω τεκμήρια αποτελούν μέρος του υλικού που παρουσιάζεται στην έκθεση.