Τα Δωδεκάνησα, στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης, πάνω στους θαλάσσιους δρόμους του εμπορίου και του πολέμου, έθελγαν τους κατά καιρούς φιλόδοξους κυρίαρχους της Ανατολικής Μεσογείου. Για πάνω από έξι αιώνες, μάχες, πολιορκίες και συνθήκες έθεταν τις τομές μιας πολυκύμαντης εναλλαγής κυρίων στα νησιά. Ιωαννίτες Ιππότες και Οθωμανοί Σουλτάνοι, Ιταλοί, Γερμανοί και Βρετανοί, αναγνώριζαν τη στρατηγική σημασία της νοτιοανατολικής άκρης του Αρχιπελάγους και επιχειρούσαν την κατάκτησή της ή, έστω, την επιβολή του ελέγχου τους.
Όμως, παρά την εναλλαγή κατακτητών, οι Δωδεκανήσιοι διατηρούσαν την ταυτότητα και τις παραδόσεις τους, συμμετέχοντας μάλιστα και σε όλους τους αγώνες της ηπειρωτικής και της νησιωτικής Ελλάδας, από την Επανάσταση του 1821 έως τους Παγκόσμιους Πολέμους. Και ήταν αυτή ακριβώς η συμμετοχή και η κοινωνία με τον εθνικό κορμό που θα ενωνόταν με τα δίκαια αιτήματα του ελληνικού κράτους για αναγνώριση των θυσιών του στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αρθρώνοντας έτσι το πιο στέρεο επιχείρημα για την Ένωση.
Ωστόσο, το δίκαιο των αιτημάτων δεν επαρκεί σε έναν κόσμο στρατηγικών στόχων και ισορροπιών δυνάμεων. Χρειαζόταν ταυτόχρονα και επίμονος διπλωματικός αγώνας και εγρήγορση. Αλλά, ακόμη και μετά την επίσημη Ενσωμάτωση των νησιών στην ελληνική Επικράτεια, ένας εξίσου δύσκολος δρόμος ανοιγόταν. Αυτός της διοικητικής οργάνωσης, της οικονομικής ανόρθωσης και της κοινωνικής μέριμνας. Θα ήταν ένας δρόμος δύσκολος, που άξιζε όμως τις θυσίες που έγιναν για να διανυθεί.
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
