Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Εισαγωγή

 Με την κατάρρευση της στρατιωτικής δικτατορίας το 1974, στο περιβάλλον της Μεταπολίτευσης, νέα συλλογικά υποκείμενα εμφανίζονται στον δημόσιο χώρο της πολιτικής και διεκδικούν με δυναμισμό την πολιτική τους ορατότητα. Ανάμεσά τους και νέες γυναίκες που για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο κλίμα ανάλογων κινημάτων που ανθούσαν ήδη σε χώρες του Δυτικού κόσμου, δείχνουν αποφασισμένες να διερευνήσουν το συνολικό τοπίο των σχέσεων εξουσίας ανάμεσα στα φύλα και να αγωνιστούν για τη γυναικεία απελευθέρωση. Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικοί λόγοι και οι πολιτικές πρακτικές των φεμινιστριών αποκτούν ριζοσπαστικό περιεχόμενο. Με κορμό την καταγγελία της ανδροκρατίας ως συστήματος που διαπερνά το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων, οι φεμινίστριες της εποχής θα επιχειρήσουν να καταδείξουν τον πολιτικό χαρακτήρα των έμφυλων ιεραρχιών τόσο στη λεγόμενη ιδιωτική όσο και στη δημόσια σφαίρα. Το σύνθημα «Το προσωπικό είναι πολιτικό» συνοψίζει παραδειγματικά τη σημασία που αποδίδεται στην αποκάλυψη του κοινωνικού και του πολιτικού χαρακτήρα των σχέσεων ανάμεσα στα φύλα. 

 

Την ίδια εποχή, πολλές γυναίκες επιλέγουν να οργανωθούν σε κινήσεις που καταγγέλλουν τις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, διεκδικούν την ισότητα των φύλων και επιδιώκουν την κατοχύρωση της γυναικείας παρουσίας στην πολιτική. 

 

Με την πρωτόγνωρη ποικιλομορφία του και τις αντίστοιχες αντιθέσεις του, το μεταπολιτευτικό φεμινιστικό κύμα θα διαρκέσει από το 1974 έως το τέλος της δεκαετίας του 1980. Στο διάστημα αυτό, το «γυναικείο ζήτημα» θα συναντήσει έντονες αντιδράσεις και θα βρεθεί επανειλημμένα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος: στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, τις σελίδες των εφημερίδων, τις συνεδριάσεις των κομμάτων και των κομματικών νεολαιών, αλλά και στις καθημερινές συζητήσεις. Οι γυναίκες, οι φεμινίστριες, οι έμφυλες σχέσεις θα ενώσουν αλλά και θα διχάσουν. 

 

Στο μεταξύ, αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει πρόβλημα, η πολιτεία θα συστήσει θεσμούς που θα ασχοληθούν με ζητήματα ισότητας των φύλων και θα οργανώσει σχετικές παρεμβάσεις. Θα επιχειρήσει ταυτόχρονα να μετριάσει τις θεσμικές διακρίσεις σε βάρος των γυναικών. Με το Σύνταγμα του 1975 καθιερώνεται για πρώτη φορά η πλήρης ισότητα των φύλων. Η συνταγματική κατοχύρωση της ισότητας δρομολογεί νομοθετικές αλλαγές στο Οικογενειακό Δίκαιο, το Εργατικό Δίκαιο κ.ο.κ. Το 1984 θα θεσπιστεί το νομοθετικό πλαίσιο για τους βιασμούς και το 1986 το ελληνικό κοινοβούλιο θα συγκατατεθεί, έστω με προϋποθέσεις, στο δικαίωμα των γυναικών στη διακοπή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης και θα νομιμοποιήσει τις εκτρώσεις.