Ο τόμος Διλήμματα και συμφραζόμενα του προσφυγικού ζητήματος. Ιδέες, αξίες, ιστορία, πολιτικές περιλαμβάνει τα πρακτικά του ομώνυμου συνεδρίου που διοργάνωσε το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, τον Νοέμβριο του 2016, σε μια περίοδο κατά την οποία το μεταναστευτικό ζήτημα είχε αλλάξει μορφή και είχε καταγραφεί στη συνείδηση των περισσοτέρων Ελλήνων και Ευρωπαίων πολιτών ως προσφυγικό.
Καλύπτοντας ένα ευρύτατο πεδίο, από την εμπειρία των ανθρώπων που έρχονται αντιμέτωποι με το ανθρώπινο δράμα των προσφύγων μέχρι την αναζήτηση της θεσμικής λύσης για την αντιμετώπιση του προσφυγικού, οι σελίδες του τόμου αναδεικνύουν τα ηθικά, θεσμικά, πολιτικά και κοινωνικά διλήμματα που θέτουν στις κοινωνίες υποδοχής οι συνεχείς προσφυγικές ροές.
Αποτυπώνοντας τη διεπιστημονικότητα που διέκρινε και το συνέδριο, οι συμβολές του τόμου φωτίζουν πολύπλευρα τις παραμέτρους του προβλήματος, τα αίτια, τις περιστάσεις, τις συνέπειες, τις παρενέργειες αλλά και τις αρχές και διαδικασίες που ενδείκνυνται θεσμικά για την υπέρβασή του μέσα στα ευρωπαϊκά συμφραζόμενα, μέσα από την οπτική της ηθικής φιλοσοφίας, του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των ιστορικών παραλληλισμών, της κοινωνικής συνείδησης όπως αποτυπώνεται στη λογοτεχνία.
Και μολονότι η προσφυγική κρίση «έφερε στην επιφάνεια, για μια ακόμα φορά, το έλλειμα δημοκρατίας και αλληλεγγύης στην Ευρώπη, που οδηγεί ολόκληρα κράτη και λαούς να ακολουθήσουν τον δρόμο της μισαλλοδοξίας εις βάρος εκείνων που πολύ εύκολα θυματοποιούνται, εις βάρος των προσφύγων, αποτελεί κοινή διαπίστωση στον τόμο ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος –οποιασδήποτε πλευράς του– θα πρέπει να καθοδηγείται από «θεμελιώδεις ηθικοπολιτικές ιδέες και παραδοχές που έχουν καταγωγή και μακραίωνη εφαρμογή στον ευρωπαϊκό και πανανθρώπινο πολιτισμό».
Eπιστημονική επιμέλεια: Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Παύλος Σούρλας
Γράφουν: Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Λίνα Βεντούρα, Antoine Bernard, Ευτυχία Βουτυρά, Χρήστος Γιακουμόπουλος, Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος, Θάλεια Δραγώνα, Stephan Gosepath, Σταύρος Ζουμπουλάκης, Σταύρος Ζωγραφάκης, Παύλος Καλλιγάς, Κωστής Καρπόζηλος, Γιάννης Κτιστάκις, Παντελής Μπουκάλας, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Αχιλλέας Σκόρδας, Φλώρα Σπύρου, Κατερίνα Σχινά, Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, Δημήτρης Χριστόπουλος.