H «Aυστριακή Αρμάδα» στο Γαλαξίδι
Στο Γαλαξίδι, το Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου, παρουσιάστηκε η μελέτη της Όλγας Κατσιαρδή-Hering και του Δημητρίου Κοντογεώργη, Η αυστριακή αρμάδα κατά την Ελληνική Επανάσταση: διπλωματία και πόλεμος, έκδοση του Ιδρύματος της Βουλής. Την εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε σε έναν ωραίο χώρο, στον μώλο του λιμανιού, παρακολούθησε πλήθος κόσμου και εκπρόσωποι των τοπικών αρχών.
Ο αντιδήμαρχος Δελφών, Ιωάννης Βαρβάτος, στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε στη σημασία της μελέτης της Ιστορίας, καθώς και στις επετειακές εκδηλώσεις με τίτλο «Θα Κάμωμεν το Πρέπον», στο πλαίσιο των οποίων οργανώθηκε η παρουσίαση της έκδοσης. Ο πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Γαλαξιδίου, Σπύρος Μπαρλιακός, στη συνέχεια, μίλησε για τη συνεισφορά του τόπου στους αγώνες για την ελευθερία και το αδούλωτο φρόνημα των κατοίκων του. Η προϊσταμένη του Τμήματος Εκδόσεων και Ερευνητικών Προγραμμάτων του Ιδρύματος της Βουλής, Άννα Καραπάνου, αναφέρθηκε στο εκδοτικό έργο του Ιδρύματος, στην επιδίωξή του να απευθύνεται σε όλη την Ελλάδα και στο ευρύ κοινό, καθώς και στην πολύχρονη ερευνητική προσπάθεια των συγγραφέων, καρπός της οποίας είναι η συγκεκριμένη μελέτη, η οποία εμπλουτίζει σημαντικά τη γνώση μας και διευρύνει την οπτική μας.
Η Κατερίνα Νικολάου (καθηγήτρια, ΕΚΠΑ, πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας), ξεκινώντας από μια ανάμνηση της παιδικής της ηλικίας (τον Αυστριακό πλοίαρχο Φον Τραπ, στη Μελωδία της ευτυχίας), μας θύμισε ότι Αυστρία –παρότι αυτό μπορεί να μας ξαφνιάζει σήμερα– υπήρξε σημαντική ναυτική δύναμη τους προηγούμενους αιώνες. Στη συνέχεια, η ομιλήτρια παρουσίασε τους δύο συγγραφείς και το σημαντικό επιστημονικό τους έργο.
Ο Βαγγέλης Σαράφης (δρ Ιστορίας ΕΚΠΑ, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), αφού επισήμανε τη «θεματική ευρυχωρία» της ογκώδους αυτής μονογραφίας, τόνισε ότι μας προσφέρει μια εμπερίστατη και σύνθετη εικόνα για τον ρόλο της Αυστρίας κατά την Ελληνική Επανάσταση, ανατρέποντας στερεότυπα. Η Όλγα Κατσιαρδή-Hering και ο Δημήτριος Κοντογεώργης, είπε, μας δείχνουν έμπρακτα πως η ένταξη της ελληνικής περίπτωσης σε ευρύτερα πλαίσια (όπως το μεσογειακό, το ευρωπαϊκό και το παγκόσμιο), για να είναι γόνιμη, πρέπει να γίνεται με τρόπο αυστηρό – μέσα από τη λεπτομερή προσέγγιση φαινομένων και διαδικασιών, με εξάντληση των αρχειακών πηγών και όχι με έτοιμα σχήματα και με μια ευέλικτη, ενίοτε επιλεκτική, τεκμηρίωση.
Στη συνέχεια, τον λόγο πήραν οι συγγραφείς.
Η Όλγα Κατσιαρδή-Hering (ομότιμη καθηγήτρια, EΚΠΑ), αφού εξέφρασε τη χαρά της και τη συγκίνησή της για την εκδήλωση και τους ανθρώπους που μετείχαν σε αυτή, κοινό και ομιλητές, σκιαγράφησε το ιστορικό πλαίσιο και την κατάσταση στην Ευρώπη κατά την έκρηξη της Επανάστασης. Μίλησε στη συνέχεια για τη μέριμνα της Αυστρίας να προστατεύσει το εμπόριό της και τη συγκρότηση, για τον λόγο αυτό, του στολίσκου και εν συνεχεία της Αρμάδας (του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού πολεμικού στόλου που έδρασε στην ανατολική Μεσόγειο κατά την Επανάσταση). Όσον αφορά το περιεχόμενο της μελέτης, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στις εκθέσεις των Αυστριακών αξιωματούχων, στη δράση των πειρατών και των κουρσάρων (με ιδιαίτερη μνεία στο Γαλαξίδι και τους Γαλαξιδιώτες), στην οργάνωση του αυστριακού πολεμικού στόλου και στο δύσκολο ζήτημα του προσδιορισμού της εθνικής ταυτότητας των υποκειμένων (των αυστριακών αξιωματικών εν προκειμένω), στην εποχή της ανάδειξης των εθνικισμών. Σκιαγράφησε, τέλος το μακρό ερευνητικό ταξίδι των δύο συγγραφέων, στα κρατικά αρχεία της Βιέννης, της Τεργέστης και των ελληνικών ΓΑΚ, καθώς και στην αξιοποίηση της ογκώδους βιβλιογραφίας, με τελική κατάληξη τη σύνθεση και τη συγγραφή.
Ο Δημήτρης Κοντογεώργης (επίκουρος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κύπρου) ξεκίνησε εκφράζοντας, με τη σειρά του τις θερμές του ευχαριστίες στους ομιλητές, τους οργανωτές της εκδήλωσης και τους συντελεστές της έκδοσης. Ανέλυσε τη μεγάλη απειλή (ιδεολογική, πολιτική και πρωτίστως γεωπολιτική) που συνιστούσε η Επανάσταση για τους κρατούντες στη Βιέννη, με επικεφαλής τον Μέττερνιχ, ενώ στη συνέχεια ανέπτυξε την προσπάθεια των Ελλήνων επαναστατών να ανατρέψουν την εικόνα αυτή. Μας ξεδίπλωσε, έτσι, το περίπλοκο κουβάρι των εμπορικών, διπλωματικών και στρατιωτικών κινήσεων, χειρισμών και σταθμίσεων στα χρόνια της Επανάστασης, όπου εμπλέκονται ναυτικοί και διπλωμάτες, επαναστάτες και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, στην Ανατολική Μεσόγειο και όλη την Ευρώπη.
***
Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των τριήμερων επετειακών εκδηλώσεων μνήμης και τιμής στους Γαλαξιδιώτες ήρωες του 1821, με τίτλο «Θα Κάμωμεν το Πρέπον», που οργάνωσαν ο Δήμος Δελφών και η Δημοτική Κοινότητα Γαλαξιδίου, σε συνεργασία με συλλόγους, φορείς και εθελοντές.