αὐτοὶ οἱ κληρονομήσαντες τὸ ἀνεκτίμητον δικαίωμα τοῦ συνέρχεσθαι καὶ συνδιαλέγεσθαι, συζητεῖν, ἀδυνατοῦσι νὰ φαντασθῶσι τὸν ἔξαλλον ἐνθουσιασμὸν τοῦ ἔθνους, ὅτε μετὰ τυραννίαν τετρακοσίων σχεδὸν ἐτῶν συνήρχετο δι’ ἀντιπροσώπων ἵνα βουλευθῇ κυριαρχικῶς περὶ τῶν οἰκείων συμφερόντων.
Ν. Δραγούμης, Ἱστορικαὶ Ἀναμνήσεις, Αθήνα 1879
Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, τιμώντας την επέτειο της σύγκλησης της Α΄ Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου, διοργανώνει διάλεξη του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Νίκου Αλιβιζάτου, με θέμα «Ένα έξυπνο, αλλά δυσεφάρμοστο Σύνταγμα» την Πέμπτη, 11 Ιανουαρίου 2024 και ώρα 19:00, στην αίθουσα της Γερουσίας, στο Μέγαρο της Βουλής των Ελλήνων. Στην εκδήλωση χαιρετισμό θα απευθύνουν ο κ. Κωνσταντίνος Αν. Τασούλας, πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων και πρόεδρος του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, καθώς και ο κ. Τάσος Χρόνης, δήμαρχος Επιδαύρου.
Η Α΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου (20 Δεκεμβρίου 1821 - 15 Ιανουαρίου 1822) αποτελεί κομβικό γεγονός στην εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης. Για πρώτη φορά συγκεντρώθηκαν σε έναν τόπο αντιπρόσωποι από τις περισσότερες επαναστατημένες περιοχές, «φροντίζοντες περὶ μόνου τοῦ κοινοῦ τῆς Ἑλλάδος συμφέροντος» (από τον όρκο των παραστατών στην Επίδαυρο, 20 Δεκεμβρίου 1821).
Μέσα σε διάστημα 26 ημερών οι 59 πληρεξούσιοι παραστάτες και οι σύμβουλοί τους επιτέλεσαν έργο κεφαλαιώδους σημασίας για τα συμφέροντα της Επανάστασης και του υπό διαμόρφωση ελληνικού κράτους. Συνέταξαν και ψήφισαν το πρώτο του Σύνταγμα, το Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος (1η Ιανουαρίου 1822), δημοσίευσαν τη μεγάλη Διακήρυξη της Εθνοσυνέλευσης (15 Ιανουαρίου 1822), εξέλεξαν τα πρόσωπα που θα συγκροτούσαν την κεντρική Διοίκηση του κράτους και καθόρισαν τη στρατιωτική του δομή.
Το Σύνταγμα της Επιδαύρου δεν κατόρθωσε να προσφέρει στους επαναστάτες τις προϋποθέσεις σταθερότητας που χρειάζονταν. Ωστόσο, η αξία του υπήρξε μακροπρόθεσμη. Με τον πρώτο αυτόν Καταστατικό Χάρτη ξεκινούσε η μαθητεία των παλαιών ραγιάδων, ως πολιτών πλέον, στις αρχές του Κράτους Δικαίου. Σε μια περίοδο που ελάχιστα κράτη στον κόσμο διέθεταν γραπτά Συντάγματα, οι Έλληνες επαναστάτες γίνονταν απόστολοι μιας νέας εποχής που αναδυόταν, αυτής των εθνικών κρατών, των πολιτικών δικαιωμάτων και της δημοκρατίας.
