Παρουσιάστηκε, την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2021, στον κήπο του Νομισματικού Μουσείου στην Αθήνα, η μελέτη του σημαντικού Γερμανού ιστορικού του αρχαίου κόσμου Christian Meier (γενν. 1929), με τίτλο Ένας πολιτισμός ελευθερίας. Η αρχαία Ελλάδα και οι απαρχές της Ευρώπης (μετάφραση Αννέτε Φώσβινκελ, επιστημονική επιμέλεια-επίμετρο Δημήτρης Κυρτάτας), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.
Ανοίγοντας την εκδήλωση, ο συντονιστής Παντελής Μπουκάλας (συγγραφέας- δημοσιογράφος και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής) τόνισε ότι ο συγγραφέας προσφεύγει στην αρχαία σκέψη ως ζωογόνο αντίδοτο στη σύγχρονη βαρβαρότητα, ενώ εξήρε την ικανότητά του να προσεγγίζει σαγηνευτικά τις αρχαιοελληνικές κατακτήσεις στη σκέψη, τη λογοτεχνία, την πολιτική, τη δημόσια ζωή. Η αρχαία Ελλάδα δεν ζούσε περίκλειστη, αλλά εντός της Ιστορίας, καθώς δάνειζε σε άλλους λαούς και δανειζόταν από αυτούς με γόνιμο τρόπο, κατέληξε.
Ο Δημήτρης Κυρτάτας (ιστορικός, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και επιστημονικός επιμελητής του τόμου), ανέδειξε τη συμβολή του Κρίστιαν Μάγιερ στην κατανόηση του αρχαίου κόσμου, αλλά και την επικαιρότητα του έργου του, καθώς αναμοχλεύει με στοχαστικό τρόπο επίκαιρα πολιτικά προβλήματα για τη σημερινή Ευρώπη. Μίλησε για τη σημασία της αρχαϊκής περιόδου, στην οποία τίθενται τα θεμέλια της κλασικής εποχής, μια περίοδο συγκρούσεων, αλλαγών και δημιουργίας, κατά την οποία πόλεις που ανταγωνίζονται μοιράζονται έναν κοινό πολιτισμό. Τόνισε τη σημασία του αγωνιστικού ιδεώδους (η «ἀγαθὴ ἔρις», κατά τον Ησίοδο) σε όλες τις εκφάνσεις του αρχαιοελληνικού βίου –την πολιτική, τις τέχνες, τον ιδιωτικό και δημόσιο βίο– και τη σημασία της ελευθερίας η οποία, παρά τους ιστορικούς περιορισμούς που θέτει η εποχή, τότε θεμελιώνεται ως πρωτότυπη επινόηση, η οποία δημιουργεί τους αντίστοιχους θεσμούς και διαπερνά την κοινωνία.
Ο Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου (καθηγητής φιλοσοφίας του δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής), αναφερόμενος στις πολλαπλές σημασίες της ελευθερίας στη φιλοσοφική σκέψη, ανέδειξε τη σημασία του αρχαιοελληνικού πολιτισμού για τη θεμελίωση της Ευρώπης ως οντότητας και νοητικής πραγματικότητας. Η ελευθερία, είπε, δεν αποτελεί απλώς μια ιδέα που συλλαμβάνουν οι αρχαίοι Έλληνες, αλλά ενυπάρχει στην κοινωνία, την καθημερινότητα, τις σχέσεις ζωής τους. Και, κλείνοντας, επισήμανε ότι το λαμπρό πόνημα του Μάγιερ μάς δείχνει ότι ο τρόπος κατανόησης της αρχαιότητας δεν πρέπει να επιβαρύνεται από θεωρητικές παρωπίδες, όπως συμβαίνει σε κάποιες εκ των υστέρων αναγνώσεις που προσεγγίζουν ανιστορικά, με τις έννοιες του 21ου αιώνα, την αρχαϊκή εποχή.
Τέλος, η Αννέτε Φώσβινκελ (δρ γερμανικής γλώσσας και φιλολογίας, επιμελήτρια-συγγραφέας-μεταφράστρια), μίλησε για την εμπειρία της μετάφρασης του συγκεκριμένου έργου. Σημείωσε ότι πρόκειται για βιβλίο συναρπαστικό, όχι μόνο από πλευράς περιεχομένου, αλλά και υφολογικά και γλωσσικά. Αναφέρθηκε στις λογοτεχνικές αρετές της γραφής του Μάγιερ, ασυνήθιστες για επιστημονικό σύγγραμμα, στον συνδυασμό καθομιλουμένης και λόγιας γλώσσας, καθώς του μακροπερίοδου λόγου (που μπορεί να θυμίζει ακόμα και Χάινριχ φον Κλάιστ) με τη λιτότητα και τη σαφήνεια.
Οι ομιλητές, συνολικά, εξήραν τον μόχθο των συντελεστών του απαιτητικού αυτού εγχειρήματος, που απέληξε σε ένα ευτυχές αποτέλεσμα, και συγκεκριμένα της Αννέτε Φώσβινκελ που έκανε τη μετάφραση, του Δημήτρη Κυρτάτα που το επιμελήθηκε επιστημονικά και της Άννας Καραπάνου που το επιμελήθηκε εκδοτικά.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι πρώην πρόεδροι της Βουλής, Απόστολος Κακλαμάνης και Βύρων Πολύδωρας, μέλη της Επιστημονικής και της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής, πανεπιστημιακοί, ιστορικοί και άνθρωποι των γραμμάτων.
