Εγκαινιάστηκε, το μεσημέρι της Δευτέρας 30 Σεπτεμβρίου 2024, η έκθεση «1974, Κύπρος. Η μνήμη είναι η μόνη πατρίδα των ανθρώπων», που συνδιοργανώνουν το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Την εκδήλωση άνοιξε ο γενικός γραμματέας του Ιδρύματος, καθηγητής Ευάνθης Χατζηβασιλείου, ο οποίος ευχαρίστησε την επιστημονική επιτροπή της έκθεσης για την πολύτιμη καθοδήγηση, τους επιμελητές και όλους τους εξωτερικούς συνεργάτες που συνετέλεσαν στην υλοποίηση του εγχειρήματος. Ιδιαίτερα ευχαρίστησε τους πάνω από εκατό φορείς και ανθρώπους που συνεισέφεραν έργα τέχνης, οπτικοακουστικό και αρχειακό υλικό αλλά και προσωπικά αντικείμενα, γνώσεις, ιστορίες και βιώματα. Αναφέρθηκε στη σπουδαία έκθεση που εγκαινιάστηκε λίγες μέρες πριν στη Λευκωσία, εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίηση και την περηφάνια του για την αγαστή συνεργασία μεταξύ των στελεχών των δύο Κοινοβουλίων στο πολυεπίπεδο και απαιτητικό έργο που ανέλαβαν από κοινού.
Ο Πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Αν. Τασούλας, εγκαινιάζοντας την έκθεση, σημείωσε ότι «η Βουλή των Ελλήνων και η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου, με αφορμή τα 50 χρόνια από την τραγωδία της εισβολής και της συνεχιζόμενης τουρκικής κατοχής στην Κύπρο, αποφάσισαν να διοργανώσουν μία έκθεση και μία έκδοση. Και σ’ αυτή την έκθεση συναποφασίσαμε –για να λεηλατήσω τα πολύ ωραία λόγια της αγαπητής μου Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων– “να παρουσιάσουμε και το τραύμα και το θαύμα, και το τραύμα και το άλμα”, να μην περιοριστούμε μόνο στην απεικόνιση της ζημιάς, της καταστροφής, της ανθρωπιστικής καταστροφής, η οποία συνέβη πριν από 50 χρόνια και που για πάρα πολλούς συνεχίζεται ακόμη. Αλλά να παρουσιάσουμε και την άλλη όψη: ότι, παρά το τραύμα, παρά την εισβολή, παρά την κατοχή, παρά την τραγωδία, η Κύπρος σήκωσε και πάλι ανάστημα». Κλείνοντας την ομιλία του, τόνισε: «Ο πόνος της καταστροφής έγινε κεντρί δημιουργίας. Κι αν ο πόνος είναι μνησιπήμων –κι αν ο πόνος, δηλαδή, μας προκαλεί την περιγραφή μνήμης αβάσταχτης–, ο πόνος είναι και εγερτήριος. Σε αυτή την έκθεση, κυρίες και κύριοι, θα δείτε πως ο μνησιπήμων πόνος έγινε και εγερτήριος, και σε αυτή την έγερση η Ελλάδα, η Βουλή των Ελλήνων σύσσωμη παραμένει δίπλα στην Κύπρο. Έτσι ώστε η τραγωδία του 1974 να μην αποτελέσει την τελευταία πράξη του μικρασιατικού δράματος, να μην καταχωρηθεί στην ιστορική πορεία η εισβολή και η κατοχή σαν την καθυστερημένη πράξη του μικρασιατικού δράματος, αλλά σαν μια βαριά ακόμα περιπέτεια, η οποία ωστόσο θα μείνει πίσω και θα αφήσει μια δύσκολη, τραγική μνήμη πάνω στην οποία όμως χτίστηκε η νέα πορεία της Κύπρου. Ο πόνος δεν είναι μόνο μνησιπήμων, αλλά και εγερτήριος».
Η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Αννίτα Δημητρίου αναφέρθηκε στην πολύτιμη συνεργασία μεταξύ των δύο Κοινοβουλίων που συνεργάστηκαν για την προετοιμασία των δύο εκθέσεων στην Κύπρο και στην Ελλάδα: «Εδώ και πολλούς μήνες μια μεγάλη ομάδα αξιόλογων ανθρώπων από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, σε συνεργασία με στελέχη της Βουλής των Αντιπροσώπων, αλλά και τα μέλη της επιστημονικής επιτροπής της έκθεσης διεκπεραίωσαν ενδελεχή έρευνα σε πρωτογενές και δευτερογενές υλικό, συνεργάστηκαν με τους μουσειογράφους της έκθεσης, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και μεμονωμένους πολίτες, για να έχουμε σήμερα αυτό το εξαιρετικό αποτέλεσμα, το οποίο καταμαρτυρεί τις πληγές που παραμένουν ακόμα ανοικτές στη μαρτυρική πατρίδα μας. Πρόσφυγες, εγκλωβισμένοι, αιχμάλωτοι, αγνοούμενοι, πόνος, πόνος και όλεθρος για 50 χρόνια. Ένα το μήνυμα: Δεν ξεχνάμε, αγωνιζόμαστε. Δεν ξεχνάμε και εργαζόμαστε μέχρι να διασφαλίσουμε τη λύτρωση και το μέλλον που αξίζει στην πατρίδα μας, στην Κύπρο μας. Ολόψυχα ευχαριστώ όλες και όλους για την απαράμιλλη αφοσίωση, την μεθοδική εργασία και τον άρτιο επιστημονικό σχεδιασμό και την υλοποίηση της έκθεσης αυτής».
Οι παρευρισκόμενοι και οι παρευρισκόμενες στη συνέχεια, επισκεπτόμενοι την έκθεση, μπόρεσαν να περιηγηθούν στην ιστορία της Κύπρου των τελευταίων 50 ετών, να ανακαλύψουν τις πολλαπλές μικροϊστορίες που παρουσιάζονται μέσα από αφηγήσεις, συνεντεύξεις, ντοκιμαντέρ, αρχειακά τεκμήρια, προσωπικά αντικείμενα και οικογενειακά κειμήλια, ενώ στο τέλος της εκδήλωσης, έλαβαν, ως αναμνηστικό τον τρίγλωσσο κατάλογο που τυπώθηκε με την ευκαιρία της έκθεσης. Δείτε περισσότερα εδώ
Τα εγκαίνια τίμησαν με την παρουσία τους πλήθος κόσμου, άνθρωποι των γραμμάτων, των τεχνών, της επιστήμης, της διπλωματίας και της πολιτικής. Ανάμεσά τους, ο α΄ αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Ιωάννης Πλακιωτάκης, ο τέως Πρόεδρος της Βουλής Νικόλαος Βούτσης, ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής Απόστολος Κακλαμάνης, υπουργοί, βουλευτές, καθώς και ο γενικός γραμματέας της Βουλής Βασίλειος Μπαγιώκος, ο επιτετραμμένος/αναπληρωτής αρχηγός Διπλωματικής Αποστολής της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα Νεόφυτος Κωνσταντίνου, η γενική διευθύντρια της Βουλής των Αντιπροσώπων Τασούλα Ιερωνυμίδου, η διευθύντρια της Υπηρεσίας Ερευνών, Μελετών και Εκδόσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων Ανθή Τοφαρή, μέλη της επιστημονικής επιτροπής της έκθεσης, ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου Πέτρος Παπαπολυβίου, ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ανδρέας Βοσκός, η αρχαιολόγος Άννα Μαραγκού, καθώς και πολλά στελέχη των υπηρεσιών της Βουλής των Ελλήνων.
Η έκθεση «Κύπρος, 1974. Η μνήμη είναι η μόνη πατρίδα των ανθρώπων», στο Καπνεργοστάσιο θα διαρκέσει έως τις 18 Ιουνίου 2024 και θα πλαισιωθεί με εκπαιδευτικά προγράμματα και παράλληλες εκδηλώσεις.
Πληροφορίες: 210- 510 2332
Επιστημονική επιτροπή
Κυριάκος Χαραλαμπίδης (πρόεδρος), Ανδρέας Ι. Βοσκός, Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Άννα Μαραγκού, Πέτρος Παπαπολυβίου, Ανθή Τοφαρή, Ευάνθης Χατζηβασιλείου
Γενική επιμέλεια
Χρήστος Χρηστίδης, Άννα Ενεπεκίδου (για το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων)
Ανθή Τοφαρή, Νάτια Καραγιάννη (για τη Βουλή των Αντιπροσώπων)
Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός (έκθεση στην Αθήνα)
Ναταλία Μπούρα